Omzetting effecten aan toonder: boete betalen bij terugvraag gedeponeerde effecten?
02.10.2014De uitgifte van effecten aan toonder is verboden sinds 1 januari 2008. Vennootschappen moeten effecten aan toonder die op 1 januari 2014 van rechtswege zijn omgezet en waarvan de eigenaars zich op 1 januari 2015 nog niet hebben gemeld, verkopen. Eigenaars van die effecten kunnen zich echter nog steeds aanmelden. Vanaf 1 januari 2015 moeten zij wel 10% boete betalen op de waarde van de effecten en dit per jaar vertraging!
Dematerialisering van effecten
Op 1 januari 2008 is men begonnen met de omzetting van effecten aan toonder. Ook effecten aan toonder die op een effectenrekening zijn ingeschreven en effecten die in het buitenland zijn uitgegeven of die worden beheerst door buitenlands recht, mogen niet meer materieel worden geleverd. De afschaffing van de effecten aan toonder is een proces gespreid over verschillende jaren. Houders van effecten aan toonder waren verplicht om deze effecten ten laatste op 31 december 2013 om te zetten in effecten op naam of in gedematerialiseerde effecten. Aandelen op naam zijn aandelen waarvan de eigenaar vermeld staat in het aandelenregister dat op de zetel van de vennootschap wordt bijgehouden. Gedematerialiseerde aandelen zijn aandelen die op een effectenrekening zijn ingeschreven bij een bank.
De Wet van 14 december 2005 houdende afschaffing van de effecten aan toonder is belangrijk voor alle vennootschappen naar Belgisch recht die effecten aan toonder kunnen uitgeven. In de praktijk zijn dit meer dan 150.000 Naamloze Vennootschappen (NV), Commanditaire Vennootschappen op Aandelen (Comm. VA), Europese naamloze vennootschappen, beleggingsvennootschappen met vast kapitaal (bevaks), beleggingsvennootschappen met veranderlijk kapitaal (beveks), vastgoedbevaks en Coöperatieve Vennootschappen (CV), in zoverre die laatste obligaties aan toonder hebben uitgegeven. De wet is van toepassing op de volgende effecten: aandelen, obligaties, winstbewijzen, certificaten en warrants, uitgegeven door vennootschappen naar Belgisch recht.
Let op. Wie toch nog effecten/aandelen aan toonder uitgeeft, riskeert een strafboete tussen 200 en 100.000 EUR.
Verplichte verkoop van niet-opgevraagde toondereffecten
Om te vermijden dat er toondereffecten blijven bestaan waarvan de rechthebbenden niet gekend zijn, is een gedwongen verkoop van effecten geregeld.
Vanaf 1 januari 2015 moet de emittent de niet-opgevraagde effecten die op een gereglementeerde markt worden toegelaten, verkopen op de desbetreffende markt. Die verkoop zal plaatsvinden na publicatie van een bericht in het Belgisch Staatsblad en op de website van de onderneming waarin de rechthebbende wordt gevraagd zijn recht op de effecten op te eisen. De verkoop zal 1 maand na publicatie van dit bericht plaatsvinden maar wel binnen de 3 maanden na het verschijnen van het bericht.
Worden de effecten verkocht, dan mag de emittent van de opbrengst de kosten aftrekken die hij moest maken. Het saldo deponeert hij bij de Deposito- en Consignatiekas (DCK) tot iemand om de teruggave ervan verzoekt. De effecten die op 30 november 2015 niet zijn verkocht, worden eveneens bij de DCK gedeponeerd door de emittent.
Voor de overige effecten gelden dezelfde principes. Vanaf 1 januari 2015 worden ook de effecten die niet tot de verhandeling op een gereglementeerde markt worden toegelaten, en waarvan de rechthebbenden zich niet hebben bekendgemaakt, openbaar verkocht door de emittent.
Administratieve boete
Ook na de verkoop van de effecten, kan een eigenaar zich alsnog aanmelden en de teruggave van de gedeponeerde bedragen of effecten vragen. Hij moet dan een bewijs voorleggen dat hij de rechthebbende is én een boete betalen als sanctie voor zijn nalatigheid. Die boete bedraagt 10% van het bedrag of van de tegenwaarde van de effecten voor elk begonnen jaar vanaf 1 januari 2016 (100% in 2024 wat neerkomt op een volledige onteigening).
De boete wordt berekend op basis van:
voor de verkochte effecten: de gemiddelde prijs die bij de verkoop van die effecten werd verkregen;
voor de effecten waarvan maar een deel kon worden verkocht: de gemiddelde prijs die werd verkregen voor de effecten die konden worden verkocht;
voor de effecten die niet konden worden verkocht: de laatste gekende koers op de dag dat de effecten bij de DCK werden gedeponeerd, indien die effecten op een markt worden toegelaten, of de richtprijs vastgesteld door de veilingmeester op het ogenblik dat die effecten te koop werden aangeboden, indien ze niet op een markt zijn toegelaten.
Bevestiging door cijferberoeper
Een commissaris of een bedrijfsrevisor, een externe accountant of een externe erkende boekhouder moet in de loop van volgend jaar bevestigen dat de emittent de nodige maatregelen heeft getroffen in het kader van het dematerialisatieproces van de effecten aan toonder. Het bestuursorgaan bezorgt die bevestiging elektronisch aan de DCK.
De bevestiging moet ook specifiek worden vermeld in de bijlage bij de jaarrekening van 2015.